WyspianKiss

 

WyspianKiss to inicjatywa, której naczelnym celem jest zainicjowanie twórczego dialogu, a także zapewnienie instytucjonalnego wsparcia dla początkujących dramatopisarzy i młodych reżyserów. Co składa się na projekt WyspianKiss? Po pierwsze, Szkoła Pisania Sztuk – kilkumiesięczne warsztaty dramatopisarskie; po drugie, nagroda specjalna Teatru Śląskiego przyznawana podczas Forum Młodej Reżyserii i zaproszenie studentów reżyserii do realizacji szkiców scenicznych; po trzecie, kilkutygodniowa współpraca duetów reżysersko-dramatopisarskich; po czwarte, finał Szkoły Pisania Sztuk, podczas którego prezentowane są szkice sceniczne w formie konkursowej, ma miejsce premiera Antologii tekstów Szkoły Pisania Sztuk 2023 oraz przyznane zostają nagrody reżyserskie i dramatopisarskie.

Wyniki pierwszej edycji projektu WyspianKiss

3 marca 2024 roku na Scenie Kameralnej Teatru Śląskiego zakończyliśmy pierwszą edycję projektu WyspianKiss!

Jury w składzie Małgorzata Langier, Paweł Drzewiecki oraz Jacek Jabrzyk przyznało nagrodę reżyserską w postaci zaproszenia do realizacji spektaklu na naszej scenie Krzysztofowi Zyguckiemu za reżyserię szkicu scenicznego „Popioły. Milenium” autorstwa Miszy Czornego.

Elżbiety Manthey w imieniu Agencja Dramatu i Teatru ADiT przyznała także dwie nagrody finansowe dla najlepszych dramatopisarzy:

– Nagroda Główna trafiła do Miszy Czornego, autora tekstu „Popioły. Milenium”,

– Nagrodę Specjalną otrzymała Dorota Bator, autorka tekstu „Wyszłam za mąż z grzeczności”.

Gratulujemy laureatce i laureatom oraz wszystkim uczestniczkom i uczestnikom przeglądu WyspianKiss.

Zachęcamy do lektury antologii tekstów Szkoły Pisania Sztuk 2023.

Idea. Wzorem Wyspiańskiego

Kluczem i impulsem do zainicjowania projektu WyspianKiss była oczywiście postać Stanisława Wyspiańskiego, który patronuje Teatrowi Śląskiemu. Wypadło mu tym patronem zostać nieoczekiwanie, bo z Katowicami raczej nic go nie łączyło. Przebywał tu raz, a przynajmniej tyle wiemy o jego podróżach na Śląsk. W 1898 roku wysłał bowiem pocztówkę do Lucjana Rydla, w której napisał: „Wypadło mi się zatrzymać w Katowicach, gdyż na dworcu w Krakowie źle mnie poinformowano. […] Zwiedzam więc Katowice”.

Idea WyspianKiss wciela w życie jego słowa, ale też przekształca ich znaczenie. Zapraszamy do teatralnej eksploracji serca Górnego Śląska, ale nie zgadzamy się na przypadkowe zwroty akcji. Chcemy, by Śląsk stał się jeszcze bardziej otwarty na nowe estetyki, zarówno dramaturgiczne, jak i reżyserskie. Stąd nieco przegięty tytuł i plakat projektu – gra słów na nazwisku „wieszcza” i ubranie go w pikselowe okulary.

Przeczytaj więcej „Wypadło mi się zatrzymać w Katowicach”

 

Nagroda WyspianKiss na Forum Młodej Reżyserii

Kraków i Katowice, Katowice i Kraków – dalekie sobie, a jednak blisko siebie położone miasta. Miasta te łączy nie tylko szybka kolej aglomeracyjna, lecz także wiele osób, które decydują się mieszkać w Małopolsce, aby pracować czy studiować na Śląsku – lub na odwrót. Łączą je także dwie niezwykle istotne instytucje artystyczne tych miast – Teatr Śląski i Akademia Sztuk Teatralnych – obie noszące imię Wyspiańskiego. Warto wspomnieć, że to jedyne dwie instytucje teatralne w Polsce noszące imię krakowskiego artysty. Wypadałoby więc nawiązać współpracę… i rzeczywiście wypadło nam tę współpracę nawiązać!

Teatr Śląski im. St. Wyspiańskiego w Katowicach w 2023 roku zdecydował się wręczać podczas Forum Młodej Reżyserii w Krakowie, organizowanym przez Akademię Sztuk Teatralnych, nagrodę specjalną „WyspianKiss”, która honoruje studentki i studentów krakowskiej AST. Nagrodą jest zaproszenie najlepszych uczestników Forum do zrealizowania w Teatrze Śląskim podczas Finału Szkoły Pisania Sztuk szkiców scenicznych tekstów powstałych na warsztatach dramatopisarskich, które w naszym teatrze prowadzi Artur Pałyga. W wyborze laureatów braliśmy pod uwagę nie tylko spektakle konkursu głównego, lecz również prezentacje w ramach sekcji OFF oraz czytania performatywne organizowane w ramach bloku Pracowni Dramaturgicznej.

 

Laureaci WyspianKiss 2023

  • Krzysztof Zygucki

    Student III roku na Wydziale Reżyserii i Dramaturgii AST w Krakowie. Ukończył prawo na UJ oraz filozofię na UP. Asystent Michała Zadary przy spektaklu dyplomowym „Oresteia” w AST w Krakowie zrealizowanym metodą SCRUM. Członek kolektywu Synergie i Pracowni Dramaturgicznej AST. Współorganizował we współpracy z Instytutem Goethego wydarzenie „Kobiece teksty dla teatru” (AST, maj 2022) oraz panel czytań performatywnych Pracowni Dramaturgicznej przy 12. Forum Młodej Reżyserii.

    Czarno-białe zdjęcie portretowe Krzysztofa Zyguckiego
  • Piotr Mateusz Wach

    Student II r. Wydziału Reżyserii i Dramaturgii AST. Absolwent Wydziału Teatru Tańca AST w Bytomiu (2015) oraz Letniej Międzynarodowej Akademii Sztuk Pięknych i Mediów w Wenecji (choreografia i performance – 2017). Pracował jako aktor, performer i choreograf w Polsce i za granicą. Współpracuje z Narodowym Starym Teatrem, Teatrem im. J. Słowackiego w Krakowie i Teatrem Barakah. Laureat wielu nagród, m.in. Grand Prix 21. Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku za „Rytuał 23 albo obrazy ze śmierci wodza” (2017) i Złotej Maski, nagrody teatralnej marszałka województwa śląskiego, za choreografię do spektaklu „Heimsuchung/Nawiedzenie” (2013).

    Czarno-białe zdjęcie portretowe Piotra Mateusza Wach

  • Eugenia Balakireva

    Studentka III roku Wydziału Reżyserii i Dramaturgii na AST na specjalizacji dramaturgia. Asystentka Michała Borczucha przy spektaklu dyplomowym AST „Anioły w Ameryce”. Reżyserka czytania performatywnego białoruskiego dramatu „Morze Kristiny” w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie. Dostała nagrodę 2 stopnia za tekst „Bzdury, bzdury i żadnej nadziei na przyszłość” w konkursie magazynu „Kontakt” pt. „Pamiętniki Uchodźcze”.

    Czarno-białe zdjęcie portretowe Eugenii Balakirevej
  • Miłosz Mieszkalski

    Student reżyserii. Absolwent Wiedzy o Teatrze (UJ) i Policealnego Studium Animatorów Kultury w Kaliszu. Jego dramat ,,Zdjęcie rodzinne Zofii Szewczyk” dostał się do półfinału 15. Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. Prokrastynując, ogląda wideoeseje na YouTube.

    Czarno-białe zdjęcie portretowe Miłosza Mieszkalskiego

Szkoła Pisania Sztuk Teatru Śląskiego

Szkoła Pisania Sztuk to cykliczne warsztaty dramatopisarskie organizowane w Teatrze Śląskim od siedmiu lat. Ich inicjator i prowadzący, Artur Pałyga, co dwa tygodnie przez dziewięć miesięcy spotyka się z często początkującymi dramatopisarkami i dramatopisarzami, którzy pod jego czujnym okiem piszą swoje własne utwory dramatyczne.

Zajęcia obejmują praktykę scenicznego pisania, pracę nad samodzielnie przygotowanymi tekstami, czytanie i dyskusję o kanonie dramatycznym oraz tekstach innych uczestników, spotkania z kierownikiem literackim Teatru Śląskiego, zajęcia z Robertem Talarczykiem, reżyserem i dyrektorem Teatru Śląskiego, oraz uczestnictwo w wybranych próbach w naszym teatrze

Wiele osób, które swoje pierwsze dramatopisarskie kroki stawiało właśnie na zajęciach w Teatrze Śląskim, dziś z sukcesem pisze dla teatru, współpracuje przy spektaklach w zawodzie dramaturga, wystawia swoje teksty na scenach zarówno Śląska, jak i całej Polski czy pracuje w szeroko pojętej branży teatralno-performatywnej. Do tego grona można zaliczyć m.in. Darię Sobik, Alinę Moś-Kerger, Annę Wieczorek, Katarzynę Prudło, Katarzynę Horą, Ewę Sułek, Annę Mleczko, Mariusza Gołosza, Dariusza Fodczuka czy Huberta Michalaka.

Uczestnicy Szkoły Pisania Sztuk 2023

  • Misza Czorny

    Aktor-tancerz, choreograf, reżyser, scenarzysta i pedagog. W 2018 roku ukończył studia w krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych na Wydziale Teatru Tańca w Bytomiu, na kierunku aktorstwo, specjalność aktor teatru tańca. Swoje pierwsze kroki na scenie stawiał w Autorskim Teatrze Ruchu „Wampa” w Tychach (2007–2013). Po studiach debiutował na deskach Warszawskiego OCH-TEATRU w spektaklu „Bal manekinów” w reżyserii Jerzego Stuhra. Od 2018 roku związany z Teatrem Nowym Proxima w Krakowie. Autor ponad 40 scenariuszy familijnych spektakli muzycznych wyprodukowanych przez Bielskie Centrum Kultury. Współzałożyciel nagradzanego na licznych festiwalach Teatru OdRuchu, powstałego w 2017 roku. Zdobywca Grand Prix XLVIII Tyskich Spotkań Teatralnych w 2022 roku (reżyseria, choreografia i scenariusz – spektakl „Karma”) oraz nagrody aktorskiej Tyskich Spotkań Teatralnych w 2023 roku. Od 2021 wykładowca w Studiu Aktorskim ART-PLAY Doroty Pomykały i Danuty Schlette w Katowicach. Prowadzi zajęcia z zakresu aktorstwa, tańca współczesnego i teatru fizycznego na terenie całego kraju. Podczas Szkoły Pisania Sztuk napisał dramat „Popioły. Millenium”.

    Czarno-białe zdjęcie portretowe Michała Miszy Czorny
  • Carlos Dimeo

    Pedagog i reżyser teatralny, eseista, pracownik naukowo-dydaktyczny współpracujący z uniwersytetami w Polsce i za granicą. Członek Komitetu Doradczego Instytutu Sztuk Scenicznych Uniwersytetu w Buenos Aires oraz członek Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych (PTBT). Był twórcą i założycielem Teatru Uniwersyteckiego w Bielsku-Białej, w ramach którego wyreżyserował m.in. „Dom Bernardy Alba” Federika Garcii Lorki, „Terror i nędzę Trzeciej Rzeszy” Bertolta Brechta, „Antygonę” José Watanabe. Jest laureatem Nagrody „Teatr Świata” przyznanej przez Uniwersytet w Buenos Aires, otrzymał także Nagrodę Narodową w dziedzinie eseju teatralnego od Narodowego Teatru w Wenezueli. Podczas Szkoły Pisania Sztuk napisał dramat „Na wyspie”.

    Czarno-białe zdjęcie portretowe Carlosa Dimeo

  • Dorota Bator

    Dramaturżka, reżyserka teatralna i filmowa. Ukończyła roczny kurs dokumentalny w Wajda School & Studio w Warszawie oraz reżyserię na Wydziale Lalkarskim Akademii Sztuk Teatralnych we Wrocławiu. Działa w kolektywie „Teatr na faktach” w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu. Podczas Szkoły Pisania Sztuk napisała dramat „Wyszłam za mąż z grzeczności”.

    Czarno-białe zdjęcie portretowe Doroty Bator
  • Stefan Szulc

    Aktor Teatru Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana w Będzinie. Ukończył studia doktoranckie na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego i filologię polską na Uniwersytecie Śląskim. Autor publikacji naukowych z dziedziny literaturoznawstwa, esejów, tomiku wierszy „Miasta” i tekstów piosenek, m.in. hymnu akcji Szlachetna Paczka. Certyfikowany trener i nauczyciel akademicki. Otrzymał I Nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie w kategorii dramatu i słuchowiska radiowego. Jego teksty były realizowane m.in. przez Teatr im. Dormana w Będzinie i Teatr ES w Siedlcach oraz czytane performatywnie podczas Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi. Podczas Szkoły Pisania Sztuk napisał dramat „Refugium”.

    Czarno-białe zdjęcie portretowe Stefana Szulca

Artur Pałyga

Inicjator i prowadzący Szkoły Pisania Sztuk. Dramaturg Teatru Śląskiego, autor nagradzanych sztuk teatralnych wystawianych w Polsce
i w świecie oraz reportaży publikowanych m.in. w „Rzeczpospolitej”, „Odrze”, „Dużym Formacie” czy „Tygodniku Powszechnym”.

Jego sztuki dwukrotnie zdobyły Grand Prix Festiwalu R@Port w Gdyni, spektakle na podstawie jego tekstów kilkukrotnie zwyciężyły w Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. W 2013 zdobył Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną.

Dramaturg Artur Pałyga

Duety reżysersko-dramatopisarskie: produkcja szkiców scenicznych

28 grudnia 2023 roku laureatom Nagrody WyspianKiss przyznanej na Forum Młodej Reżyserii oraz uczestnikom Szkoły Pisania Sztuk 2023 wypadło razem zatrzymać się w Teatrze Śląskim. Tego dnia zorganizowaliśmy spotkanie młodych reżyserów z początkującymi dramatopisarzami. W efekcie losowania wyłoniliśmy reżysersko-dramatopisarskie duety, które przez kilka następnych tygodni pracowały nad produkcjami szkiców scenicznych. Reżyser we współpracy z dramatopisarzem zainscenizował jego autorski dramat napisany w Szkole Pisania Sztuk Teatru Śląskiego.

Szkice sceniczne:

– Carlos Dimeo „Na wyspie”, reż. Piotr Mateusz Wach

– Dorota Bator „Wyszłam za mąż z grzeczności”, reż. Eugenia Balakireva

– Misza Czorny „Popioły. Milenium”, reż. Krzysztof Zygucki

– Stefan Szulc „Refugium”, reż. Miłosz Mieszkalski

Efekty ich współpracy zobaczyliśmy 2 i 3 marca 2023 r. na naszej Scenie Kameralnej podczas przeglądu WyspianKiss – Finału Szkoły Pisania Sztuk.

 

Zobacz relację z losowania duetów!

 

Finał Szkoły Pisania Sztuk w nowej odsłonie

Zwieńczeniem projektu WyspianKiss jest Finał Szkoły Pisania Sztuk, który od 2023 roku organizowany jest w nowej odsłonie. W ramach weekendowego wydarzenia 2 i 3 marca na Scenie Kameralnej Teatru Śląskiego odbyły się następujące wydarzenia:

 

2 marca

13:00 Prawo autorskie w praktyce dramatopisarza, dramaturga i teatru / spotkanie z Agnieszką Lubomirą Piotrowską, tłumaczką, członkinią zarządu Sekcji Autorów Dzieł Dramatycznych ZAiKS

16:00 „Na wyspie” Carlos Dimeo, reż. Piotr Mateusz Wach / szkic sceniczny

18:00 „Popioły. Milenium” Misza Czorny, reż. Krzysztof Zygucki / szkic sceniczny

19:30 Drama_to_pisanie. Instytucja, nadprodukcja, AI i inne szanse, wyzwania, problemy / panel dyskusyjny

 

3 marca

15:00 „Wyszłam za mąż z grzeczności” Dorota Bator, reż. Eugenia Balakireva / szkic sceniczny

17:00 „Refugium” Stefan Szulc, reż. Miłosz Mieszkalski / szkic sceniczny

18:30 premiera antologii tekstów Szkoły Pisania Sztuk 2023

20:00 ogłoszenie wyników i wręczenie nagród

Przegląd WyspianKiss miał charakter konkursowy, a nagrodzona osoba reżyserska została zaproszona do realizacji spektaklu w Teatrze Śląskim w kolejnym sezonie artystycznym. Najlepszy szkic sceniczny został wyłoniony przez jury składające się z przedstawicieli Forum Dyrektorów Teatrów Województwa Śląskiego. W jury zasiadają Małgorzata Langier, dyrektorka Śląskiego Teatru Lalki i Aktora ATENEUM, Paweł Drzewiecki, dyrektor naczelny i artystyczny Teatru Małego w Tychach, oraz Jacek Jabrzyk, zastępca dyrektora ds. artystycznych Teatru Zagłębia w Sosnowcu. Forum Dyrektorów Teatrów Województwa Śląskiego objęło wydarzenie patronatem honorowym.

Nagrodę finansową dla najlepszej autorki/najlepszego autora, a tym samym tekstu dramatycznego, przyznała Agencja Dramatu i Teatru ADiT.

Organizatorzy

Organizatorzy projektu WyspianKiss: Robert Talarczyk, dyrektor Teatru Śląskiego; Bogusław Jasiok, zastępca dyrektora

Kurator projektu WyspianKiss: Bartosz Cudak

Pomysłodawca i prowadzący Szkołę Pisania Sztuk: Artur Pałyga

Selekcjonerzy tekstów zakwalifikowanych do Finału Szkoły Pisania Sztuk: Julia Korus, Aneta Głowacka, Miłosz Markiewicz, Bartosz Cudak

Produkcja szkiców scenicznych: Dorota Damec

Kierownictwo techniczne nad produkcją szkiców scenicznych: Dagmara Walkowicz-Goleśny

Identyfikacja wizualna projektu WyspianKiss: Filip Studniarek

Organizacja widowni: Barbara Chodacka, Natalia Juranek, Karolina Czarnecka, Maciej Derda

Promocja: Katarzyna Karnia, Melania Gwóźdź, Adrianna Pancewicz

Rzeczniczka prasowa, patronaty medialne: Aneta Głowacka

Redakcja i korekta materiałów informacyjnych i promocyjnych: Julia Korus, Bartosz Cudak

Patronat Honorowy

Forum Dyrektorów Teatrów Województwa Śląskiego

Współorganizator

Przeczytaj