6. Międzynarodowy Festiwal OPEN THE DOOR: „Dobrze ułożony młodzieniec”, Teatr Nowy w Łodzi
Festiwal OPEN THE DOOR Duża Scena 1 h 40 min
Bilety
Bilet wstępu 15 zł / bilet dostępny (dla osób z niepełnosprawnościami) 5 zł
BILETY DOSTĘPNE można kupić w KASIE BILETOWEJ
od poniedziałku do soboty: godz. 12:00-19:00
(przerwa 15:45-16:00)
niedziele i święta: 2 h przed wydarzeniem
tel. +48 32 259 93 60
oraz w BIURZE OBSŁUGI WIDZÓW
od poniedziałku do piątku: godz. 08:00-16:00
tel. +48 32 258 89 67
Inspirowany międzywojenną historią łodzianina Eugeniusza Steinbarta spektakl porusza na wskroś współczesny temat nienormatywności płciowej i jej społecznego odbioru. Jest opowieścią o próbie ucieczki z opresyjnego systemu społecznego, w którym role są określone sztywno i narzucone raz na zawsze; historią niezgody wobec bezradności, bierności i postępowania wbrew sobie; wyrazem buntu przeciwko życiu w roli kobiety, kiedy się kobietą nie jest; manifestem odwagi do życia na własnych warunkach – bez binarnych podziałów, kategorii i wlewania ciał w foremki. Spektakl odwołuje się do wydarzeń towarzyszących toczącemu się w latach 1938–1939 przed sądem okręgowym w Łodzi procesowi „młodej kobiety wyglądającej zupełnie jak mężczyzna”*. Jak donosi „Ilustrowana Republika” z 6 stycznia 1939 roku: „kobieta udawała mężczyznę (…) nie tylko rzecby można — na optykę, ale również wobec władz stanu cywilnego. Ożeniła się (…), meldując się jako mężczyzna wobec kapłana, a ożeniwszy się — została nawet «ojcem» i zameldowała dziecko zrodzone z swej «żony» za swoje”. W tym samym artykule z „Ilustrowanej Republiki” czytamy: „już na kilka lat wcześniej «Eugeniusz» Steinbart, desperat, który z wysokości trzeciego piętra jednego z domów przy ul. Nawrot rzucił się na bruk, odniósł złamanie kręgosłupa i dopiero w karetce pogotowia okazał się kobietą — zwrócił na siebie uwagę władz”. „W jakim celu Sztajnbartówna przedzierzgnęła się w mężczyznę nie stwierdzono”. Wiadomo natomiast, że w momencie targnięcia się na swoje życie w roku 1935 mężczyzna ten był bezdomny, cieszył się opinią dobrze ułożonego młodzieńca, miał narzeczoną, a przyszłą żonę Czesławę Zaleśną poznał właśnie w szpitalnym oddziale kobiecym, w którym dochodził do zdrowia. Eugeniusz Steinbart identyfikował się jako mężczyzna, jako narzeczony i mąż wchodził w relacje romantyczne, jako ojciec wychowywał córkę. Po załamaniu nerwowym i próbie samobójczej jeszcze się w swojej identyfikacji umocnił. W czasach, kiedy osoby transpłciowe nie miały kulturowej reprezentacji, a społeczność nie wypracowała jeszcze języka, który by tę reprezentację sankcjonował, Eugeniusz Steinbart w dokumentach i relacjach medialnych znajdował informacje o sobie sprzeczne z tym, kim był naprawdę. Jego męska tożsamość w świetle prawa i w oczach społeczeństwa była fałszerstwem, jego próby wyrażania siebie były karane. Za posługiwanie się dowodem tożsamości swojego kuzyna i poświadczenie nieprawdy w styczniu 1939 roku został skazany na 8 miesięcy więzienia. We wrześniu 1939 roku wybuchła wojna. Co działo się dalej z Eugeniuszem? W jakiej roli płciowej postanowił kontynuować życie? W jakim ciele odnalazłby się dziś? W jakim kraju? W jakim mieście? Czy w Łodzi? To w Łodzi, przy ulicy Częstochowskiej, mieścił się zakład produkujący protezy prącia. To w Łodzi Anna Grodzka, kiedy była posłanką, chciała utworzyć centrum dla dzieci i młodzieży cierpiących z powodu dysforii płciowej, gdzie mogłyby otrzymać wsparcie lekarzy, psychiatrów, psychologów i seksuologów, uzyskać diagnozę i szybką pomoc. To łódzki szpital im. Barlickiego był w latach 90. jedynym w kraju i jednym z dwóch w Europie Wschodniej, gdzie przeprowadzano operacje uzgodnienia płci, a później – wykonywano ich najwięcej. Może to w Łodzi te procedury znowu będą całkowicie bezpłatne? *cytaty pochodzą z międzywojennej prasy, zachowujemy oryginalną pisownię
ENG A WELL-BEHAVED YOUNG MAN Inspired by the interwar story of Eugeniusz Steinbart, the performance touches on the thoroughly contemporary theme of gender non-normativity and its social reception. A story of escape from an oppressive social system, in which roles are rigidly defined and imposed once and for all, a story of discord in the face of helplessness, passivity and acting against oneself; an expression of rebellion against living as a woman when one is not a woman; it is a manifesto of courage to live on your own terms – without binary divisions and categories, and without pouring bodies into stereotypical molds. The performance refers to the events accompanying the trial of "a young woman looking exactly like a man", which took place in 1938-1939 in the regional court of Łódź (Poland). The performance refers to the events accompanying the trial of "a young woman looking exactly like a man", which took place in 1938-1939 in the regional court of Łódź (Poland). As reported by a local newspaper from January 6th, 1939: "a woman pretended to be a man (...) not only – so to speak – in terms of optics, but also in front of the authorities. She married a woman (…), reporting herself as a man to the priest, and – having married – she also became a «father» to a child and claimed the child born of her «wife» as her own”. |
Realizatorzy
- reżyseria
- Wiktor Rubin
- tekst i dramaturgia
- Jolanta Janiczak
- scenografia i video
- Łukasz Surowiec
- kostiumy
- Rafał Domagała
- muzyka
- Krzysztof Kaliski
- reżyseria światła
- Jacqueline Sobiszewski
Obsada
- Wiktoria Skempińska, narzeczona Eugeniusza
- Karolina Bednarek
- Maria Zaleśna, teściowa Eugeniusza
- Monika Buchowiec
- Oskar, brat Eugeniusza
- Maciej Kobiela
- Adwokat Szychwart
- Paweł Kos
- Eugeniusz Steinbart
- Edmund Krempiński
- Prokurator Kłoczkowski
- Michał Kruk
- Elżbieta, córka Eugeniusza
- Halszka Lehman
- Czesława Zaleśna, żona Eugeniusza
- Paulina Walendziak
Repertuar
-
-
Magiczny świat teatru – zwiedzanie z aktorami Teatru Śląskiego
-
Warsztaty aktorskie z Markiem Rachoniem
-
Kobieta i życie
Malina Prześluga
-
Korfanty. Rebelia!
Artur Pałyga
-
Śląska historia niesamowita - stand-up
Przeczytaj
-
Spektakl "S I E D E M" odwołany
Artykuł
Drodzy Widzowie, z przykrością informujemy, że plenerowy spektakl „S I E D E M”, który mieliśmy pokazać w sobotę, 14
Czytaj o: Spektakl "S I E D E M" odwołany -
Zapraszamy na SZPACYR Z TYJATREM
Artykuł
Chcecie lepiej poznać okolice Teatru Śląskiego? Zapraszamy na SZPACYR Z TYJATREM! Serdecznie zapraszamy na spacer po Katowicach z Bianką Matejczyk.
Czytaj o: Zapraszamy na SZPACYR Z TYJATREM